Kipimo cha Uadilifu Wetu ni Namna Tunavyopambana na Mimba za Utotoni

PICHA: Huffington Post


NINGEPENDA kuamini, katika mjadala unaoendelea kuhusu mimba za utotoni, kila mchangiaji bila kujali mapendekezo yake, anatamani kuona tunamaliza tatizo hili. Hakuna mtu mwenye akili timamu anayeweza kutetea watoto wa kike kupata ujauzito katika umri mdogo.

 Ni dhahiri mtoto wa kike anapopata mimba ndoto zake zinayeyuka. Kwa sera zilizopo, kwa mfano, kupata mimba kunamaanisha kupoteza fursa ya kupata elimu. Kukosa elimu katika mazingira yetu kuna maana ya kuandikiwa hukumu ya umasikini. Bila elimu mtoto huyu ataishia kuishi maisha ya kubangaiza. Hatakuwa na uhakika wa maisha.

Lakini pia, mbali na kupoteza fursa ya kuendelea na masomo, watoto hawa wanaopata mimba shuleni wanajikuta katika mazingira magumu linapokuja suala la mahusiano ya kudumu. Wanaume wengi wanaowapa mimba huukwepa mkono wa sheria kwa kuwakataa. Kitendo cha kukataliwa na mtu aliyemwamini kinaweza kujenga chuki ya kudumu na watu wanaomzunguka.

Hata wanapokuwa watu wazima, wengi wa wasichana hawa hupata tabu kuingia na kudumu kwenye ndoa.  Sababu kubwa inaweza kuwa ni chuki wanayokuwa nayo dhidi ya wanaume au mtazamo hasi walionao wanaume dhidi ya wanawake wenye watoto tayari. Matokeo yake ni kumdidimiza mtoto kwenye maisha ya upweke, kukataa tamaa na ufukara.

Kama jamii iliyostaarabika, hatuwezi kuacha hali hii iendelee. Kwanza, tunao wajibu wa kimaadili wa kufikiria namna ya kuwasaidia wasichana wanaojikuta katika mazingira kama haya. Kuwaita wahuni na malaya hakutusaidii sisi wala hakuwasaidii wao. Tunahitaji kutafakari kwa kina namna tunavyoweza kuwaepusha watoto wetu na madhila haya ambayo kimsingi wanajifunza kwetu. Kama tulivyosema katika makala iliyopita, hatuwezi kuwabebesha lawama zote wasichana hawa kwa sababu wanayoyafanya yanafanywa na jamii inayowazunguka.

Katika makala haya tunapendekeza namna nne zinazoweza kutumika kutatua tatizo la mimba za utotoni. Kwanza kabisa, tunahitaji kuelekeza nguvu nyingi katika elimu ya malezi. Tunafahamu kwamba wazazi wengi tumesahau wajibu wetu. Tunapambana na maisha na kuwaacha watoto bila mtu wa karibu anayeweza kujua kinachoendelea katika maisha yao. Tunatumia muda mwingi kazini na hatukumbuki kupata muda mfupi kuzungumza na watoto. Tunahitaji kubadilika.

Wazazi tutambue wajibu wetu. Tujisikie kuwajibika kuwa karibu na watoto tangu wanapokuwa wadogo. Ukaribu huu na watoto utasaidia kujenga mawasiliano mazuri yatakayowafanya wawe na imani na sisi. Imani hii ndiyo msingi wa kupata upenyo wa kushirikishwa mambo ya siri yanayowasibu watoto. Bila kuaminika, mzazi hawezi kuwa kimbilio la kwanza mtoto anapokuwa na maswali yanayohitaji majibu.

Kadhalika, tunahitaji kujenga utamaduni wa uwazi zaidi tunapozungumza na watoto. Kuendelea kuyafanya mazungumzo yanayohusu ujinsia na ngono kuwa siri hakuwezi kutusaidia. Mambo yamebadilika. Watoto wanaishi kwenye dunia ambayo taarifa zenye vionjo vya ngono ziko waziwazi. Uholela huu wa taarifa unawafanya wawe na udadisi mwingi. Fahamu zao zinatafuta majibu ya mambo mengi wanayoyaona. Tukitaka kufanikiwa lazima tuwe tayari kubadilika na kuweka nguvu nyingi kwenye elimu ya afya ya uzazi.

Tunalo tatizo kubwa la watoto wengi kutokujitambua. Wengi wao wanakutana na balehe bila maandalizi yoyote. Hakuna mtu mzima anayethubutu kuzungumza nao. Matokeo yake wanajikuta wakiamini taarifa potofu wanazoziokoteza mtaani na kuzifanyia majiribio. Bahati mbaya, hata hivyo, wanaopozifanyia kazi taarifa hizo, wanajikuta wakijifunza tabia zilizo kinyume na maadili.

Tuwasaidie watoto kujitambua mapema. Mtoto anapoanza kupevuka mwili, asiachwe akanong’onezwe na wenzake kujua kinachoendelea kwenye mwili wake. Tujenge utaratibu rasmi wa kuwapa elimu inayohusu miili yao. Mifumo yetu ya elimu isiishie kutoa elimu ya afya na uzazi kama nadharia za kukariri kwa ajili ya mitihani. Tuwawezeshe walimu wetu kufundisha masuala haya kwa ufanisi zaidi yasaidie kujenga uwezo wa mtoto kujielewa.

Pamoja na yote hayo, elimu kwa umma ni muhimu. Hivi sasa tunasikia kelele za watu wanaohubiri maadili lakini wao wenyewe wameshindwa kuyaishi maadili hayo. Tunakemea ngono kwa watoto wadogo wakati sisi wenyewe tunawashawishi watoto wadogo kujiingiza kwenye vitendo hivyo. Hatuwezi kuwafundisha watoto maadili wakati sisi wenyewe hatuna maadili. Ikiwa kweli tunamaanisha kukomesha tatizo la mimba za utotoni, tunahitaji kubadilika. Kila mmoja asaidie kuelimisha jamii kwa nafasi yake. Tujisikie kuwajibika kuonesha mfano mwema kwa watoto na wadogo zetu badala ya kuwahukumu na kuwanyooshea vidole kwa makosa ambayo kimsingi tumeyasababisha sisi wenyewe.

Ndio kusema, jamii iliyobadilika na yenye maadili, haiwezi kutumia muda mwingi kuwahukumu walikosea. Jamii inayojitambua haimbebeshi lawama mkosefu na kujitenga na wajibu wa kutafuta ufumbuzi. Hatuwezi kuwa jamii yenye maadili na tukawa tayari kuwakejeli na kuwadhihaki watoto waliopata mimba utotoni. Lawama na kejeli kwa wenye makosa ni ukosefu wa maadili. Kipimo cha maadili yetu na ukomavu wetu kama jamii kiwe namna tunavyofikiria kuwasaidia hata wale ambao tayari wamekosea.

Maadili hayo lazima yatafsiriwe katika sera zetu. Tujiulize, kwa mfano, namna gani sera zetu zinamlinda mtoto na hatari ya kukosa maadili? Namna gani sera zetu zinampa nafasi mtoto aliyekosea kurekebisha makosa yake? Je, sisi kama jamii yenye maadili tunaweza kuwa tayari kuvumilia vitendo vya ngono miongoni mwa wanafunzi wa kiume lakini tukiwafukuza watoto wa kike wanaopata mimba? Je, sisi kama jamii yenye watu waadilifu, tunaweza kuwaadhibu watoto wajawazito bila kufikiria namna ya kuwasaidia? 

Maoni

Chapisha Maoni

Zilisomwa zaidi wiki hii...

Maana ya Saikolojia na Nafasi Yake Katika Jamii -1

Picha
SAIKOLOJIA, neno lililotoholewa kutoka neno la kiingereza psychology, si elimu inayoeleweka sana katika jamii yetu. Asili ya 'psychology' ni neno 'psyche' lenye maana ya nafsi. Katika makala haya, tunasaili kwa ufupi maana ya saikolojia kama taaluma na kuonesha nafasi ya taaluma hiyo ngeni katika jamii yetu katika kutatua matatizo ya kijamii na hivyo kuharakisha juhudi za watu kujiletea maendeleo yetu.
Soma zaidi »»

Mambo Yanayoweza Kugusa Moyo wa Mwanamke-1

Picha
WANAUME wengi wanaamini wanawake, kwa kawaida, ‘wanapenda hela.’ Kwamba ukiweza kumhakikishia mwanamke 'uhakika wa kiuchumi' unakuwa umemaliza. Ingawa hatuwezi kupuuza ukweli kuwa uhakika wa 'kiuchumi' ni moja wapo ya mahitaji ya mwanamke, lakini si sahihi kuamini kuwa moyo wa mwanamke unaweza kuthamanishwa kwa fedha. Fikra hizi walizonazo wanaume [kuwa anachokihitaji mwanamke ni fedha] zimeleta matatizo mengi katika mahusiano na ndoa. Kwa mfano, wapo wanaume ambao baada ya kuhakikisha wenzi wao wamepata mahitaji ya msingi, basi wanawatelekeza kihisia. Hali hii husababisha upweke mkubwa kwa wanawake hawa wanaojikuta hawana mtu wa karibu kuwasikiliza isipokuwa vitu.
Soma zaidi »»

Haiba ni nini?

Sipendi kutumia kiingereza kwa sababu kwanza ninadhani kiswahili kinanitosha kabisa kuelezea kile ninachotaka kusema. Hata hivyo najua pia matumizi ya kiswahili chetu hayajawa katika kiwango kile kilichokusudiwa. Kuna maneno mengi yasiyoeleweka vizuri katika kiswahili cha kitabuni. Moja wapo ya maneno hayo ni hili ninalolitumia leo hii. Haiba. Pengine niweke msisitizo kwa faida ya wale wasiolifahamu neno hili vizuri. Personality. Wengine wanasema maana ya hichi kinachoitwa personality ni utu kwa kiswahili. Ni bahati mbaya kwamba niliyakimbia masomo ya lugha siku nyingi. Ila nimejiridhisha kwamba haiba ndiyo tafsiri muafaka kabisa. Haiba ni nini? Watu wengine watafikiria tunazungumzia mwonekano wa mtu kimavazi. Lakini haiba ni neno pana zaidi ya mwonekano wa mtu kwa nje. Haiba ni jumla ya tabia za mtu zinazotokana na kile anachofikiri, anachopenda, anavyojichukulia yeye mwenyewe, anavyowachukulia watu wengine na kadhalika. Haya yote hujenga mwonekano wa mtu unaopimika (tabia) kama vi...
Soma zaidi »»

Tumia Mbinu Hizi Kuelewa Unachokisoma -3

Picha
PICHA: thesouthern.com Siku moja nikiwa kwenye maktaba ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, wanafunzi wa shahada za awali waliingia kufanya mtihani wa muhula wa mwisho wa masomo. Wakati wanaingia, mmoja wao alijigamba kwamba hiyo ndiyo ilikuwa mara yake ya kwanza kukanyaga maktaba tangu amejiunga na chuo hicho miaka mitatu iliyopita. Nilishangaa inawezekanaje mwanafunzi wa chuo kikuu kujisifia jambo la fedheha kama hilo.
Soma zaidi »»

Makundi Manne ya Tabia za Watoto Kitabia

Picha
Ingawa ni kweli tunazaliwa na sehemu ya tabia tulizonazo, upo ukweli wa kiutafiti unaothibitisha kwamba mazingira ya kimalezi yana nafasi kubwa katika kujenga tabia za mtu. Ukuaji wa mtoto kimwili na kiakili, mathalani, unatawaliwa zaidi na uasili ambao kwa kiasi kubwa hatuna mamlaka nao. Hata hivyo, ukuaji wa kihisia na kimahusiano unatawaliwa zaidi na mazingira ya kimalezi ambayo tayari tuliyaona kwenye makala iliyopita .
Soma zaidi »»

Uislamu ulianza lini?

Picha
YAMEKUWEPO madai kwamba Uislam ulianza tangu kuumbwa kwa dunia. Na wapo watu wanaotuaminisha hayo. Ukweli ni kwamba Uislam ulianzishwa na Nabii Muhammad mwaka 622 BK huko Arabia. Kabla yake, dini zilizokuwepo zilikuwa ni Uyuda ambayo ni dini rasmi ya Wayahudi (Judaism) na Ukristo ambayo ni dini ya mataifa wasio Wayahudi ulioanza miaka kadhaa baada ya Yesu kuwa ameondoka mwaka 33BK. Yesu mwenyewe hakuanzisha Ukristo. Alisali katika misikiti ya Wayahudi. Masinagogi. Maelezo haya yana msingi wa kistoria na sio propaganda za kidini. Ndio ni propaganda kwa sababu dini zote zimekuwa na tabia ya kuonyesha kwamba zenyewe ndizo za kweli kuliko dini nyinginezo hata ikibidi kwa kuichezea historia. Na ni bahati mbaya kwamba Dini zimekuwa na tabia ya kufanana ya kuzima uwezo wa waumini wake kuhoji lolote kwa kuwajengea hofu ya kujitafutia laana. Qur’an inatupa maelezo yanayokinzana kuhusu lini hasa Uislamu ulianza. Baadhi ya mistari katika kitabu hicho zinadai kwamba ‘nabii’ Muhammad ndiye ...
Soma zaidi »»