Namna ya Kujenga Uhusiano Mzuri na Wafanyakazi Wenzako -1

PICHA: tovoy.se

 Moja ya sababu zinazowafanya wafanyakazi wengi wakose ari ya kazi ni mahusiano mabaya na watu kazini. Kimsingi, tafiti nyingi zinabainisha kuwa, mbali na kutokuridhishwa na maslahi ya kazi zao, wafanyakazi wengi hufikia huacha kazi kwa sababu ya kutokuelewana na watu kazini.

Unapokuwa na watu wengi ofisini kwako wasiofurahia kukuona; watu wanaokerwa na kazi nzuri unazozifanya; watu wanaokuonea wivu; watu wanaojenga uadui na wewe, ni rahisi kukosa amani na mazingira ya kazi unayoifanya. Kukosa amani kazini kunakuondolea ujasiri na uchangamfu wa kuchangamana na wenzako. Hali hii, kwa kiasi kikubwa, inaweza kupunguza ufanisi wako kazini.

Kama ilivyo mitaani, wapo watu kazini huwezi kuwaridhisha. Unaweza kufanya jitihada za kuwatendea yaliyo mema lakini bado wakakuchukulia kama adui.  Pamoja na hayo, ni vizuri kuelewa kuwa si mara zote watu hujenga chuki na wewe kwa sababu tu hawakupendi. Wakati mwingine, tabia ulizonazo zinaweza kuchochea hisia za wivu, uadui na hata mashindano yanayoweza kuathiri mahusiano yako na watu.

Katika makala haya, tunajifunza tabia mbili zitakazokusaidia kuwa na uhusiano mzuri na wafanyakazi wenzako. Ukizisoma kwa haraka unaweza kuzichukulia kama mbinu za kucheza na akili za watu. 

Hata hivyo, ukiweza kuzifanya zikawa sehemu ya maisha yako ya kila siku, zitakujengea tabia ya unyenyekevu unaoanzia ndani na zitakupunguzia misuguano isiyo na msingi katika mazingira yako ya kazi.


Wafanye watu wajione wanakuzidi

Kwa kawaida tunapenda kujisikia tunawazidi watu. Kupenda kuwazidi wengine ni moja wapo ya misikumo iliyojificha nyuma ya mengi tunayoyafanya. Tunapojiona tuna hadhi ya juu kuliko wengine, hiyo peke yake inatosha kutupa namna fulani ya utoshelevu wa nafsi.

Katika mazingira ya kazi hisia hizi za kuzidiana hazikosekani. Watu huweza kushindana kimya kimya kwa viwango vya elimu; utendaji wa kazi; tija waliyoiletea taasisi na mambo mengine kama hayo.

Unapoingia kwenye mfumo wa kazi, unajikuta bila wewe kujua, ukiwa sehemu ya mfumo huu wa mashindano yasiyo rasmi. Msisimko wa kuanza kazi mpya unaweza, mathalani, kukusukuma kutaka kuthibitisha kuwa wewe ni mtu mwenye uwezo pengine kuliko wengine. Vyeti ulivyonavyo vinaweza kukupa kiburi cha kujiona kuwa wewe ni mtu bora na mweledi kuliko wengine wote uliowakuta kazini.

Wakati mwingine, hutokea ukalazimika kuwajibika kwa mtu asiye na sifa kama ulizonazo. Kwa kuwa unataka kuonekana bora, unajisikia kufedheheka nafsi. Unatamani kuwaonyesha watu hapo ofisini kuwa unamzidi mkuu wako wa kazi.

Ukikubali hali hiyo ya kujiona unawazidi watu, utajitengenezea mazingira ya kupishana na watu bila sababu. Utajikuta ukiongea kama mtu anayejua kila kitu. Utashauri mahali ambapo ushauri wako haujaombwa. Utafanya mambo kwa papara ili tu uonekane unaweza. Hutakuwa tayari kujifunza kwa wengine. Haya yote yatakutengenezea ufa wa kimahusiano kati yako na wenzako na utajiweka kwenye hatari ya kutengwa kimya kimya.

Unahitaji kubadilisha mtazamo. Mosi, sahau imani uliyonayo kuwa ‘najua…hawa wengine hawajui.’ Mengi uliyojifunza shuleni ni nadharia tu zinazoweza kushindwa kukidhi matakwa ya uhalisia wa kazi. Kimsingi, mazingira ya kazi ni darasa jipya linalokulazimu kuwa mwanafunzi endelevu.

Ukishaelewa hivyo, utafanya jitihada za kujenga taswira ya mtu asiye na ujuaji. Fanya kazi kwa ushirikiano na wenzako. Weka mazingira ya makusudi kuomba msaada kwa watu wanaokuzidi uzoefu. Lakini fanya hivyo kwa uangalifu bila kuwafanya watu waanze kuwa na wasiwasi na uwezo wako.  

Sambamba na hilo, usiwe mwepesi wa kushauri kama ushauri wako haujahitajika. Unapomshauri mtu ambaye hajakuomba ushauri, anakuona mjuaji. Akikukuona hivyo, hutaweza kufanya nae kazi kwa ufanisi. Badala ya kupenda kushauri, jenga weledi utakaowafanya watu wakufuate wenyewe kwa ushauri.

Ukiweza kufanya hivyo, watu hawatakuwa na sababu ya kukuonea wivu, kushindana na wewe kwa sababu huonyeshi mashindano yasiyo ya lazima. Badala yake watakuchukulia kama rafiki asiye  mshindani. Utajipunguzia maadui na mapambano yasiyo ya lazima.

Wasaidie watu kufikia malengo yao




Ni dhahiri nafasi uliyopewa kazini inakutarajia kufikia malengo fulani. Labda ni kuongeza uzalishaji wa kampuni. Labda ni kupunguza malalamiko ya wateja au hata kuongeza siha ya bidhaa mnazozalisha. Hayo, kwa hakika, yanakuwa ni malengo yako rasmi kikazi. Ndiyo dira ya shughuli unazotarajiwa kuzifanya kama mfanyakazi wa taasisi iliyokuajiri.

Vile vile, unaweza kuwa na malengo yako binafsi. Mfano, unatamani kupanda cheo baada ya muda mfupi; kujenga heshima kazini kwako ili ufikie malengo yako binafsi. Si jambo baya kuwa na malengo yako kama mfanyakazi anayejitambua.

Unapofanya hivyo, hata hivyo, ni vizuri kuelewa kuwa kila mfanyakazi naye ana malengo yake. Wakati mwingine malengo yako yanaweza kuingilia na malengo ya mwingine. Kwa kuwa watu wana tabia ya kujipenda, unapoonekana unatishia malengo yao, unaweza kujikuta kwenye mgogoro usio rasmi.

Ukifanya kosa la kuonyesha wazi wazi kuwa unajijali wewe na malengo yako, tena wakati mwingine ukiwatumia wao, utapoteza watu wengi. Watu, kwa kawaida, hawapendi mtu anayejifikiria yeye muda wote. Wakigundua unafikiria maslahi yako mwenyewe, watajitenga na wewe kimya kimya. Mazingira ya namna hii yatakuletea matatizo mbeleni.

Badala yake, jaribu kudhibiti ubinafsi wako. Fikiria namna unavyoweza kuwasaidia wenzako kufikia malengo yao. Unapowasaidia kufikia malengo yako, unawajengea hali ya kukuhitaji.

Chukulia, kwa mfano, umebaini kuna mwenzako anapata shida kuandaa ripoti na wewe ujuzi huo unao. Jitolee kumsaidia afanikiwe. Ujisikie vibaya kuwa atafanikiwa. Kufanikiwa kwake, kutakuwa akiba kwako. Siku nyingine mtu huyo huyo atajisikia kudaiwa fadhila kwa kukusaidia na wewe.

Jambo la kukumbuka ni kuwa katika kuwasaidia wengine kufikia malengo yao, unaweza kujikuta wakati mwingine watu wakijipatia sifa kwa mgongo wako. Usiumie wala kujiona umetumika. Huo ni uwekezaji unaolipa. Kwanza, watu hao watadaiwa kukulipa fadhila siku ukihitaji msaada wao. Lakini pili, kwa kuwasaidia, unawafanya wasiwe na sababu ya kushindana na wewe.

Makala haya yalichapishwa kwanza kwenye Jarida la Ajira na Kazi, linaloandaliwa na gazeti la MWANANCHI. Itaendelea Ijumaa ijayo.

Maoni

Chapisha Maoni

Zilisomwa zaidi wiki hii...

Maana ya Saikolojia na Nafasi Yake Katika Jamii -1

Picha
SAIKOLOJIA, neno lililotoholewa kutoka neno la kiingereza psychology, si elimu inayoeleweka sana katika jamii yetu. Asili ya 'psychology' ni neno 'psyche' lenye maana ya nafsi. Katika makala haya, tunasaili kwa ufupi maana ya saikolojia kama taaluma na kuonesha nafasi ya taaluma hiyo ngeni katika jamii yetu katika kutatua matatizo ya kijamii na hivyo kuharakisha juhudi za watu kujiletea maendeleo yetu.
Soma zaidi »»

Mambo Yanayoweza Kugusa Moyo wa Mwanamke-1

Picha
WANAUME wengi wanaamini wanawake, kwa kawaida, ‘wanapenda hela.’ Kwamba ukiweza kumhakikishia mwanamke 'uhakika wa kiuchumi' unakuwa umemaliza. Ingawa hatuwezi kupuuza ukweli kuwa uhakika wa 'kiuchumi' ni moja wapo ya mahitaji ya mwanamke, lakini si sahihi kuamini kuwa moyo wa mwanamke unaweza kuthamanishwa kwa fedha. Fikra hizi walizonazo wanaume [kuwa anachokihitaji mwanamke ni fedha] zimeleta matatizo mengi katika mahusiano na ndoa. Kwa mfano, wapo wanaume ambao baada ya kuhakikisha wenzi wao wamepata mahitaji ya msingi, basi wanawatelekeza kihisia. Hali hii husababisha upweke mkubwa kwa wanawake hawa wanaojikuta hawana mtu wa karibu kuwasikiliza isipokuwa vitu.
Soma zaidi »»

Tumia Mbinu Hizi Kuelewa Unachokisoma -3

Picha
PICHA: thesouthern.com Siku moja nikiwa kwenye maktaba ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, wanafunzi wa shahada za awali waliingia kufanya mtihani wa muhula wa mwisho wa masomo. Wakati wanaingia, mmoja wao alijigamba kwamba hiyo ndiyo ilikuwa mara yake ya kwanza kukanyaga maktaba tangu amejiunga na chuo hicho miaka mitatu iliyopita. Nilishangaa inawezekanaje mwanafunzi wa chuo kikuu kujisifia jambo la fedheha kama hilo.
Soma zaidi »»

Haiba ni nini?

Sipendi kutumia kiingereza kwa sababu kwanza ninadhani kiswahili kinanitosha kabisa kuelezea kile ninachotaka kusema. Hata hivyo najua pia matumizi ya kiswahili chetu hayajawa katika kiwango kile kilichokusudiwa. Kuna maneno mengi yasiyoeleweka vizuri katika kiswahili cha kitabuni. Moja wapo ya maneno hayo ni hili ninalolitumia leo hii. Haiba. Pengine niweke msisitizo kwa faida ya wale wasiolifahamu neno hili vizuri. Personality. Wengine wanasema maana ya hichi kinachoitwa personality ni utu kwa kiswahili. Ni bahati mbaya kwamba niliyakimbia masomo ya lugha siku nyingi. Ila nimejiridhisha kwamba haiba ndiyo tafsiri muafaka kabisa. Haiba ni nini? Watu wengine watafikiria tunazungumzia mwonekano wa mtu kimavazi. Lakini haiba ni neno pana zaidi ya mwonekano wa mtu kwa nje. Haiba ni jumla ya tabia za mtu zinazotokana na kile anachofikiri, anachopenda, anavyojichukulia yeye mwenyewe, anavyowachukulia watu wengine na kadhalika. Haya yote hujenga mwonekano wa mtu unaopimika (tabia) kama vi...
Soma zaidi »»

Ukuaji wa Kiakili na Kimwili kwa Mtoto wa Miaka 0 – 3

Picha
Katika makala haya, tunatazama kwa ufupi makuzi ya mtoto mwenye umri wa siku moja mpaka miezi 36. Tutaangalia mambo ya msingi yanayonesha ukuaji wa mtoto unavyoendelea katika maeneo makubwa manne; 1) ukuaji wa kimwili 2)  kiakili 3)  kimahusino na watu wengine na mwisho 4) kihisia. Kwa kawaida maeneo haya manne yanategemeana ili kumwezesha mtoto kukua kwa ujumla. Kwa mfano ili mtoto akue kimwili, anahitaji ukuaji wa akili ipasavyo ambayo nayo itaathiri namna anavyomudu hisia zake na hivyo kuhusiana na watu wengine. Kwa hiyo ni sawa tukisema hakuna ukuaji wa eneo moja usiotegemea eneo jingine.
Soma zaidi »»

Uislamu ulianza lini?

Picha
YAMEKUWEPO madai kwamba Uislam ulianza tangu kuumbwa kwa dunia. Na wapo watu wanaotuaminisha hayo. Ukweli ni kwamba Uislam ulianzishwa na Nabii Muhammad mwaka 622 BK huko Arabia. Kabla yake, dini zilizokuwepo zilikuwa ni Uyuda ambayo ni dini rasmi ya Wayahudi (Judaism) na Ukristo ambayo ni dini ya mataifa wasio Wayahudi ulioanza miaka kadhaa baada ya Yesu kuwa ameondoka mwaka 33BK. Yesu mwenyewe hakuanzisha Ukristo. Alisali katika misikiti ya Wayahudi. Masinagogi. Maelezo haya yana msingi wa kistoria na sio propaganda za kidini. Ndio ni propaganda kwa sababu dini zote zimekuwa na tabia ya kuonyesha kwamba zenyewe ndizo za kweli kuliko dini nyinginezo hata ikibidi kwa kuichezea historia. Na ni bahati mbaya kwamba Dini zimekuwa na tabia ya kufanana ya kuzima uwezo wa waumini wake kuhoji lolote kwa kuwajengea hofu ya kujitafutia laana. Qur’an inatupa maelezo yanayokinzana kuhusu lini hasa Uislamu ulianza. Baadhi ya mistari katika kitabu hicho zinadai kwamba ‘nabii’ Muhammad ndiye ...
Soma zaidi »»