Mambo Matano Yanayoweza Kukusaidia Kupata Muda wa Kuwa Karibu na Mtoto

Wazazi wengi wanapenda kuwa karibu na watoto  kwa lengo la kuwajengea mazingira ya kujifunza. Changamoto, hata hivyo, ni kukosa muda wa kutosha kufanya hivyo.

Kwa mfano, ni kawaida kwa wazazi kutoka nyumbani alfajiri na kurudi usiku wakati ambao tayari watoto wameshalala. Matarajio makubwa ya kikazi yamekuwa kipaumbele na hivyo tunatumia muda mwingi kufanya kazi ambazo kimsingi ndizo zinazotusaidia kuwatunza watoto wetu. 

Hata hivyo, majukumu  yetu haya muhimu yanatufanya wakati mwingine tukose muda wa kuwasaidia watoto kihisia, kiufahamu na hata kimahusiano kama tunavyotamani.

Makala haya yanajadili hatua tano za kuchukua ili kukusaidia mzazi kupata muda wa kuwekeza katika malezi ya watoto wako.


Wazazi wakifurahia kuwa pamoja na mtoto. PICHA: nepsych.com
Fahamu watoto wanakuhitaji

Wazazi wengi wanafikiri wakiweza kuhakikisha watoto wao wamekula vizuri, wamelala mahali salama, wamevaa vizuri, wana afya njema, wameenda shule bora na wanapata mahitaji mengineyo muhimu, basi wamemaliza.

Lakini pamoja na umuhimu wa mahitaji haya, ni vizuri kutambua kuwa watoto wanakuhitaji wewe zaidi. Wanahitaji upatikane uweze kuwasikiliza kujua hisia, wasiwasi, matumaini yaliyonayo, uongee nao kujua maisha yao binafsi, siri zao na mengine ambayo hawawezi kuwaambia watu wengine.

Fikiria jambo hili. Ukiweza kupata dakika kumi tu kwa siku kukaa na mwanao umsikilize na kumpa nafasi ya kuhusiana na wewe, maana yake kati ya masaa 168 uliyonayo kwa juma, utakuwa umefanikiwa kuwa na mwanao kwa muda wa siku 27 tu pale atakapokuwa anafikisha umri wa miaka 12/13! Ni hatari kuyafanya malezi kuwa ‘kazi ya ziada’ inayofanywa pale muda unaporuhusu.

Kupangilia vipaumbele

Mgawanyo wa masaa 24 tuliyo kila siku unategemeana na vipaumbele tulivyonavyo. Kanuni ni rahisi. Raslimali isiyotosha huelekezwa kwenye maeneo ya kipaumbele. Kwa mfano, tunapoweka kazi mbele, ni wazi tutaelekeza sehemu kubwa ya muda katika kufanya kazi. Vile vile, katika mazingira hayo tunalazimika kupunguza muda wa kufanya mambo yasiyo ya muhimu.

Ndio kusema, kutambua umuhimu wa kupatikana kwa mwanao kunaenda sambamba na kufanya jitihada za kuhakikisha unapangilia muda wako uweze kupata muda wa kuwa na mwanao. Muda hutengenezwa. Kuweka kipaumbele katika familia, kutakufanya uepuke mambo mengine yasiyo ya lazima ili uweze kupata muda mzuri wa kuwa na familia yako.

Kwa mfano, badala ya kupitia kwenye maeneo yanayokukutanisha na marafiki zako kwa mazungumzo yasiyo ya lazima baada ya kazi, unaweza kwenda nyumbani moja kwa moja na hivyo kupata muda wa kuwa na familia yako.

Weka malengo ya kifamilia

Jaribu kuwahusisha watoto na mwenzi wako katika kutengeneza utaratibu wa utakaozingatia matarajio ya kila mwanafamilia. Unapokuwa na mpango wa kifamilia unaoeleweka inasaidia kuwafanya watoto kujua shughuli gani ya kifamilia wanaweza kuitazamia.

Kwa watoto wengi, kwa mfano, kukumbuka sherehe za kuzaliwa, mahafali, siku ya wazazi shuleni na matembelezi ni mambo yanayoweka kumbukumbu ya kudumu katika maisha yao. Unapokumbuka kuingiza mambo haya ya wanao katika mipango yako, inawasaidia watoto kuona unajali mambo yao.

Kadhalika, shughuli zenye malengo ya kifamilia ni mfumo wa uwajibikaji katika familia unaosaidia kukukumbusha mzazi kutenga muda kwa ajili ya kukidhi matarajio ya watoto.

Usihamishie ‘ofisi’ nyumbani

Hii ni changamoto kwa wafanyakazi wengi. Ni kweli wakati mwingine tunakosa kabisa muda wa kumaliza majukumu yetu kazini na hivyo kulazimika kwenda nayo nyumbani. Lakini, hata hivyo, yapo mazoea ya kupoteza muda kazini wakati mwingine bila sababu za msingi.

Kwa mfano, wafanyakazi wengi huweza kutumia muda mwingi kwa soga zisizo na tija wawapo kazini. Teknolojia imefanya iwe rahisi ‘kuishi’ kwenye mitandao ya kijamii bila ulazima. Matokeo yake, hatukamilishi majukumu ya kazi kwa muda uliopangwa na hasara ya upotevu huu wa muda hufidiwa kwa kukosekana nyumbani.

Sambamba na kutokuhamishia kazi za ofisi nyumbani, ni muhimu kukumbuka wajibu wako kama mzazi uwapo nyumbani. Watoto wanahitaji kukaa na mzazi na sio mzazi anayeendelea kuwa polisi, meneja, mwalimu au injinia awapo nyumbani.

Tenga muda maalum kwa familia

Fikiria kutumia siku za mwisho wa wiki kwa ajili ya familia yako. Katika mazingira ambayo siku tano za juma zimekuweka mbali na nyumbani, kuendelea na ratiba nyingine siku za mwisho wa wiki ni kuwanyima watoto haki yao ya msingi.

Dhamiria kuwa siku za Jumamosi na Jumapili ni maalum kwa ajili ya kukaa na watoto na mume/mke wako badala ya kutoka na marafiki au kwenda kwenye shughuli nyinginezo zinazoendelea kukuweka mbali na familia. Unapokuwa nyumbani unawapa watoto wako muda wa kutosha kukufurahia kwa mazungumzo na michezo ya pamoja.

Kadhalika, waweza kufikiria kuwapeleka watoto matembezini nje na nyumbani kama vile kwenye maeneo maalum kwa michezo ya watoto, fukwe za bahari, kwenye bustani na maeneo ya wazi, hotelini na hata maeneo ya ibada kadri ya matakwa na matamanio ya watoto.

Fuatilia jarida la Maarifa ndani ya gazeti la Mwananchi kila siku ya Jumanne.


Maoni

Chapisha Maoni

Zilisomwa zaidi wiki hii...

Maana ya Saikolojia na Nafasi Yake Katika Jamii -1

Picha
SAIKOLOJIA, neno lililotoholewa kutoka neno la kiingereza psychology, si elimu inayoeleweka sana katika jamii yetu. Asili ya 'psychology' ni neno 'psyche' lenye maana ya nafsi. Katika makala haya, tunasaili kwa ufupi maana ya saikolojia kama taaluma na kuonesha nafasi ya taaluma hiyo ngeni katika jamii yetu katika kutatua matatizo ya kijamii na hivyo kuharakisha juhudi za watu kujiletea maendeleo yetu.
Soma zaidi »»

Mambo Yanayoweza Kugusa Moyo wa Mwanamke-1

Picha
WANAUME wengi wanaamini wanawake, kwa kawaida, ‘wanapenda hela.’ Kwamba ukiweza kumhakikishia mwanamke 'uhakika wa kiuchumi' unakuwa umemaliza. Ingawa hatuwezi kupuuza ukweli kuwa uhakika wa 'kiuchumi' ni moja wapo ya mahitaji ya mwanamke, lakini si sahihi kuamini kuwa moyo wa mwanamke unaweza kuthamanishwa kwa fedha. Fikra hizi walizonazo wanaume [kuwa anachokihitaji mwanamke ni fedha] zimeleta matatizo mengi katika mahusiano na ndoa. Kwa mfano, wapo wanaume ambao baada ya kuhakikisha wenzi wao wamepata mahitaji ya msingi, basi wanawatelekeza kihisia. Hali hii husababisha upweke mkubwa kwa wanawake hawa wanaojikuta hawana mtu wa karibu kuwasikiliza isipokuwa vitu.
Soma zaidi »»

Tumia Mbinu Hizi Kuelewa Unachokisoma -3

Picha
PICHA: thesouthern.com Siku moja nikiwa kwenye maktaba ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, wanafunzi wa shahada za awali waliingia kufanya mtihani wa muhula wa mwisho wa masomo. Wakati wanaingia, mmoja wao alijigamba kwamba hiyo ndiyo ilikuwa mara yake ya kwanza kukanyaga maktaba tangu amejiunga na chuo hicho miaka mitatu iliyopita. Nilishangaa inawezekanaje mwanafunzi wa chuo kikuu kujisifia jambo la fedheha kama hilo.
Soma zaidi »»

Haiba ni nini?

Sipendi kutumia kiingereza kwa sababu kwanza ninadhani kiswahili kinanitosha kabisa kuelezea kile ninachotaka kusema. Hata hivyo najua pia matumizi ya kiswahili chetu hayajawa katika kiwango kile kilichokusudiwa. Kuna maneno mengi yasiyoeleweka vizuri katika kiswahili cha kitabuni. Moja wapo ya maneno hayo ni hili ninalolitumia leo hii. Haiba. Pengine niweke msisitizo kwa faida ya wale wasiolifahamu neno hili vizuri. Personality. Wengine wanasema maana ya hichi kinachoitwa personality ni utu kwa kiswahili. Ni bahati mbaya kwamba niliyakimbia masomo ya lugha siku nyingi. Ila nimejiridhisha kwamba haiba ndiyo tafsiri muafaka kabisa. Haiba ni nini? Watu wengine watafikiria tunazungumzia mwonekano wa mtu kimavazi. Lakini haiba ni neno pana zaidi ya mwonekano wa mtu kwa nje. Haiba ni jumla ya tabia za mtu zinazotokana na kile anachofikiri, anachopenda, anavyojichukulia yeye mwenyewe, anavyowachukulia watu wengine na kadhalika. Haya yote hujenga mwonekano wa mtu unaopimika (tabia) kama vi...
Soma zaidi »»

Ukuaji wa Kiakili na Kimwili kwa Mtoto wa Miaka 0 – 3

Picha
Katika makala haya, tunatazama kwa ufupi makuzi ya mtoto mwenye umri wa siku moja mpaka miezi 36. Tutaangalia mambo ya msingi yanayonesha ukuaji wa mtoto unavyoendelea katika maeneo makubwa manne; 1) ukuaji wa kimwili 2)  kiakili 3)  kimahusino na watu wengine na mwisho 4) kihisia. Kwa kawaida maeneo haya manne yanategemeana ili kumwezesha mtoto kukua kwa ujumla. Kwa mfano ili mtoto akue kimwili, anahitaji ukuaji wa akili ipasavyo ambayo nayo itaathiri namna anavyomudu hisia zake na hivyo kuhusiana na watu wengine. Kwa hiyo ni sawa tukisema hakuna ukuaji wa eneo moja usiotegemea eneo jingine.
Soma zaidi »»

Uislamu ulianza lini?

Picha
YAMEKUWEPO madai kwamba Uislam ulianza tangu kuumbwa kwa dunia. Na wapo watu wanaotuaminisha hayo. Ukweli ni kwamba Uislam ulianzishwa na Nabii Muhammad mwaka 622 BK huko Arabia. Kabla yake, dini zilizokuwepo zilikuwa ni Uyuda ambayo ni dini rasmi ya Wayahudi (Judaism) na Ukristo ambayo ni dini ya mataifa wasio Wayahudi ulioanza miaka kadhaa baada ya Yesu kuwa ameondoka mwaka 33BK. Yesu mwenyewe hakuanzisha Ukristo. Alisali katika misikiti ya Wayahudi. Masinagogi. Maelezo haya yana msingi wa kistoria na sio propaganda za kidini. Ndio ni propaganda kwa sababu dini zote zimekuwa na tabia ya kuonyesha kwamba zenyewe ndizo za kweli kuliko dini nyinginezo hata ikibidi kwa kuichezea historia. Na ni bahati mbaya kwamba Dini zimekuwa na tabia ya kufanana ya kuzima uwezo wa waumini wake kuhoji lolote kwa kuwajengea hofu ya kujitafutia laana. Qur’an inatupa maelezo yanayokinzana kuhusu lini hasa Uislamu ulianza. Baadhi ya mistari katika kitabu hicho zinadai kwamba ‘nabii’ Muhammad ndiye ...
Soma zaidi »»