Unajua kugombana bila kufukua makaburi?

Picha: pixabay


“Msitumie vibaya elimu zenu bwana,” Godi anaanzisha sogo kijiweni. Unamkumbuka? Kaona kukaa haitoshi. Kasimama kabisa. Mikono inapepea hewani kusisitiza hoja, “Haya mambo yameanza leo? Ndoa zilikuwepo tangu enzi na enzi na hapakuwa na shida. Sasa nyie leo mnasema eti sisi wanaume ndio hatujui mahitaji ya wanawake? Mbona wazee wetu hawakujua hayo yote na bado ndoa zilidumu.”

 

Siku hizi ukitaka kuwachokoza wanaume ongelea matukio ya wanawake kunyanyasika. Salu kakaa pembeni anausoma mchezo. Tabasamu lake linaunga mkono hoja.

 

Hata hivyo, naona naye uvumilivu umemshinda. Kaamua kuulinda uanamue, “Hizi harakati zenu za kuwabeba wanawake zitatuharibia ndoa. Mie nawaambieni. Mnawatetea sana wanawake na watapata vichwa kweli. Wakitushinda tuwaleteeni basi.” Joto limepanda. Hisia hizi za akina Salu si za kupuuza. Mgogoro unapotokea kwenye ndoa, anayebebeshwa mzigo wa kutokufanya wajibu wake, mara nyingi, ni mwanamke. Msikilize Peki anavyogongea muhuri dhana hiyo:

 

“Biblia imeshaeleza wazi. Enyi wanawake watiini waume zenu. Hakuna kisichoeleweka hapo. Ukishakosekana utii hakuna muujiza. Tena kuna mahali imesema mwanamke mpumbavu hubomoa ndoa yake kwa mikono yake mwenyewe. Sasa nyie ndio mnataka ionekane upumbavu wote ni wa mwanaume.”

 

Peki amesimika mtazamo wake kwenye imani. Tunamchokoza aseme anavyoelewa kifungu cha wajibu wa mume kumpenda mke wake. “Kwani yeye hajui nampenda? Niache hela nyumbani, nilipe bili zote na bado aseme simpendi? Tusichoshane bwana!”

 

Tunamwuuliza Peki ikiwa yale mapenzi ya uchumba bado anayo. Peki anashusha jazba kidogo. Dalili kuwa kakumbuka alivyobadilika. Enzi hizo anaanzisha uhusiano na dada aliyekuja kuwa mke wake asingeyasema hayo anayoyasema. Simu hazikuwa zinakatika kirahisi. Mitoko sana. Kwa kifupi, muda wote alipambana kiume kuonekana anajua mapenzi. Nini kimebadilika baada ya ndoa?

 

“Saa nyingine ni kwa vile ukishakuwa na mtu ndani unamzoea na unaanza kumchukulia poa,” Peki anajibu kinyonge. Majid anafafanua zaidi mabadiliko hayo, “Ni kwa vile tu hawa wanawake hawajisumbuagi kuelewa hali halisi. Ukishaoa kuna kuongezeka kwa majukumu. Fahari kubwa ya mwanaume inakuwa kuona familia haidhaliliki. Mwanaume wa ukweli anaelekeza nguvu kupambana kuweka chakula mezani. Sasa unategemea nini mambo yakiwa mengi hivyo?”

 

Godi kachangamka sasa. Majid kausemea moyo wake. Hajali anatafuna nyama. Maneno yanamponyoka, “Huo sasa ndio ukweli kabisa. Sasa mbona hamuwaambii wake zetu waelewe? Mtu unapambana kutwa nzima na kazi unapata wapi muda wa zile meseji za uchumba? Usipofanya hivyo wanaanza kusema unachepuka. Tuteteeni.” Kijiwe kinapooza kidogo. “Haya mabadiliko yanayoendana na umri yakieleweka vizuri migogoro itapungua.”Agenda imeungwa mkono.

 

“Lakini tusisahau. Hata mwanamke akielewa una majukumu mengi, hiyo haimfanyi asahau yale mahitaji yake ya kike. Njaa ya mwanamke kupendwa haiishi.”

 

“Hapo sasa nakubaliana na wewe. Hata ukijua huna ‘afu tatu mfukoni, bado njaa itauma. Njaa na kinachoendelea mfukoni havina uhusiano,” Peki analegeza msimamo na kuendelea, “Ujue hawa wake zetu nao saa nyingine ni kama watoto. Ukiacha kumdekeza dekeza basi anasahau mazuri yote unayoyafanya.”

 

“Kingine labda tujifunze kuwasiliana,” sehemu ya pili ya hoja inaanza. “Unaongeaje unapokuwa na hasira? Usiruhusu mazungumzo na mke wako ukiwa umekasirika. Hasira haina hekima. Ukikasirika unakuwa mbinafsi. Unajifikiria mwenyewe tu. Ukiona umekasirika, nyamaza. Huwezi kunyamaza ondoka.”

 

“Hiyo ngumu. Mimi huwa nikikasirika raha yangu ni kuongea ili uumie. Nikishaona umeumia natulia.” Tunacheka wote. Majid amekuwa mkweli. “Ukishafahamu hasira hukuchochea umwuumize mtu, unajifunza namna ya kumudu hasira zako.”

 

Hii kitu ilikuwa inanisumbua sana mwanzoni. Nikishakasirika ni kushambulia tu. Hasira ikiisha ninakuja kujuta nilichokisema. Niliharibu sana familia yangu kwa kulopoka maneno makali. Lakini baada nilitafuta msaada. Siku hizi angalau najua namna ya kugombana.

 

“Kwanza ninaelezea hisia zangu zaidi. Badala ya kumwekea mwenzangu maneno mdomoni mwake, ninaelezea namna jambo lilivyoniumiza mimi. Najielekeza kujisemea mimi na sio kushambulia.”

 

Lakini pia situmii maneno makali yanayoonesha kuwa aliyekosea hiyo ndio tabia yake. Maneno kama, ‘ndio tabia yako,’ ‘nakufahamu wewe’, ‘hii sio mara ya kwanza, ‘huniheshimu,’ huwa yanachochea huyo unayetaka akuelewe naye ajihami kwa kujibu mashambulizi. Hamuwezi kufika mwisho. Nimejifunza kutumia lugha inayoelezea kile tu kilichotugombanisha. Sifukui makaburi hata kama ningetamani niyafukue yanisaidie kujibu mapigo. 


“Kweli hatuachi kujifunza. Hivi kumbe sikuwa najua kugombana?” Peki anachomekea. Wote tunaangua kicheko. Majid kapaliwa. Hajui kucheka akiwa kagida.


Niandikie: bwaya@learninginspire.co.tz

 

Eneo: Kikuyu Avenue, Dodoma, Tanzania

Maoni

Chapisha Maoni

Zilisomwa zaidi wiki hii...

Mambo Yanayoweza Kugusa Moyo wa Mwanamke-1

Picha
WANAUME wengi wanaamini wanawake, kwa kawaida, ‘wanapenda hela.’ Kwamba ukiweza kumhakikishia mwanamke 'uhakika wa kiuchumi' unakuwa umemaliza. Ingawa hatuwezi kupuuza ukweli kuwa uhakika wa 'kiuchumi' ni moja wapo ya mahitaji ya mwanamke, lakini si sahihi kuamini kuwa moyo wa mwanamke unaweza kuthamanishwa kwa fedha. Fikra hizi walizonazo wanaume [kuwa anachokihitaji mwanamke ni fedha] zimeleta matatizo mengi katika mahusiano na ndoa. Kwa mfano, wapo wanaume ambao baada ya kuhakikisha wenzi wao wamepata mahitaji ya msingi, basi wanawatelekeza kihisia. Hali hii husababisha upweke mkubwa kwa wanawake hawa wanaojikuta hawana mtu wa karibu kuwasikiliza isipokuwa vitu.
Soma zaidi »»

Maana ya Saikolojia na Nafasi Yake Katika Jamii -1

Picha
SAIKOLOJIA, neno lililotoholewa kutoka neno la kiingereza psychology, si elimu inayoeleweka sana katika jamii yetu. Asili ya 'psychology' ni neno 'psyche' lenye maana ya nafsi. Katika makala haya, tunasaili kwa ufupi maana ya saikolojia kama taaluma na kuonesha nafasi ya taaluma hiyo ngeni katika jamii yetu katika kutatua matatizo ya kijamii na hivyo kuharakisha juhudi za watu kujiletea maendeleo yetu.
Soma zaidi »»

Haiba ni nini?

Sipendi kutumia kiingereza kwa sababu kwanza ninadhani kiswahili kinanitosha kabisa kuelezea kile ninachotaka kusema. Hata hivyo najua pia matumizi ya kiswahili chetu hayajawa katika kiwango kile kilichokusudiwa. Kuna maneno mengi yasiyoeleweka vizuri katika kiswahili cha kitabuni. Moja wapo ya maneno hayo ni hili ninalolitumia leo hii. Haiba. Pengine niweke msisitizo kwa faida ya wale wasiolifahamu neno hili vizuri. Personality. Wengine wanasema maana ya hichi kinachoitwa personality ni utu kwa kiswahili. Ni bahati mbaya kwamba niliyakimbia masomo ya lugha siku nyingi. Ila nimejiridhisha kwamba haiba ndiyo tafsiri muafaka kabisa. Haiba ni nini? Watu wengine watafikiria tunazungumzia mwonekano wa mtu kimavazi. Lakini haiba ni neno pana zaidi ya mwonekano wa mtu kwa nje. Haiba ni jumla ya tabia za mtu zinazotokana na kile anachofikiri, anachopenda, anavyojichukulia yeye mwenyewe, anavyowachukulia watu wengine na kadhalika. Haya yote hujenga mwonekano wa mtu unaopimika (tabia) kama vi
Soma zaidi »»

Tumia Mbinu Hizi Kuelewa Unachokisoma -3

Picha
PICHA: thesouthern.com Siku moja nikiwa kwenye maktaba ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, wanafunzi wa shahada za awali waliingia kufanya mtihani wa muhula wa mwisho wa masomo. Wakati wanaingia, mmoja wao alijigamba kwamba hiyo ndiyo ilikuwa mara yake ya kwanza kukanyaga maktaba tangu amejiunga na chuo hicho miaka mitatu iliyopita. Nilishangaa inawezekanaje mwanafunzi wa chuo kikuu kujisifia jambo la fedheha kama hilo.
Soma zaidi »»

Uislamu ulianza lini?

Picha
YAMEKUWEPO madai kwamba Uislam ulianza tangu kuumbwa kwa dunia. Na wapo watu wanaotuaminisha hayo. Ukweli ni kwamba Uislam ulianzishwa na Nabii Muhammad mwaka 622 BK huko Arabia. Kabla yake, dini zilizokuwepo zilikuwa ni Uyuda ambayo ni dini rasmi ya Wayahudi (Judaism) na Ukristo ambayo ni dini ya mataifa wasio Wayahudi ulioanza miaka kadhaa baada ya Yesu kuwa ameondoka mwaka 33BK. Yesu mwenyewe hakuanzisha Ukristo. Alisali katika misikiti ya Wayahudi. Masinagogi. Maelezo haya yana msingi wa kistoria na sio propaganda za kidini. Ndio ni propaganda kwa sababu dini zote zimekuwa na tabia ya kuonyesha kwamba zenyewe ndizo za kweli kuliko dini nyinginezo hata ikibidi kwa kuichezea historia. Na ni bahati mbaya kwamba Dini zimekuwa na tabia ya kufanana ya kuzima uwezo wa waumini wake kuhoji lolote kwa kuwajengea hofu ya kujitafutia laana. Qur’an inatupa maelezo yanayokinzana kuhusu lini hasa Uislamu ulianza. Baadhi ya mistari katika kitabu hicho zinadai kwamba ‘nabii’ Muhammad ndiye
Soma zaidi »»

Zijue Tabia Nne za Kiongozi Bora Kazini

Picha
Ufanisi kazini, kwa kiasi kikubwa, unategemea uwezo alionao kiongozi. Huyu ni mtu mwenye mamlaka yanayompa sauti ya kuhamasisha watu kujiwekea dira na utaratibu wa kuifikia dira hiyo. Kiongozi anatambulishwa na uwezo wake wa kuwavuta na kuwashawishi watu makini kutumia vipawa , ujuzi na uzoefu walionao katika kuwezesha kufikia malengo mapana ya kampuni, taasisi au kikundi husika.
Soma zaidi »»

Tabia za Mtoto wa Miaka 0 – 3 Kimahusiano na Kihisia

Katika makala yaliyopita , tuliangalia matukio muhimu ya kimakuzi katika maeneo mawili makubwa ya ukuaji wa mtoto nayo ni 1) kimwili na 2) kiakili. Katika sehemu hii ya pili, tunasaili ukuaji wa kimahusiano na kihisia ili kutazama yabia zinazojitokeza pasipo kuathiriwa na malezi na haiba ya wazazi. Kwa lugha nyingine, haya ni matarajio ya mtoto yanayoendana na umri wake bila kuingiliwa na matarajio na yanayofanywa na mzazi kwake.
Soma zaidi »»