Inaanza na wewe...

TUMEKUWA maarufu kwa kuwalaumu watu wa mabara mengine kwa umasikini wetu. Tunatumia muda mwingi kuorodhesha visingizio.

Kwamba ni ukoloni ndio umeyatenda yote haya, huo ndio umekuwa wimbo wa kurithisha vizazi na vizazi.

Sitetei wakoloni. Lakini hebu na tufikiri. Kama matatizo yetu yanauhusiano na ukoloni huo, mbona, miaka hamsini baada ya kile kinachoitwa uhuru, hali imebaki pale pale?

Kama kweli umasikini wetu una harufu ya ukoloni, mbona leo hii, tunausomba ukwasi tulionao kuupeleka ughaibuni? Halafu baadae tunaufuata huko huko kwa jina la misaada ya hisani? Linaelezekaje hili?

Miaka hamsini ya kujitawala, bado waafrika weusi hawataki lugha zao. Wanafundishana mambo ya hao wanaowalaani kwa lugha za hao hao! Wanaongea wao kwa wao kwa lugha za kuazima!

Ndugu zangu, sababu ya umasikini wetu ni akili zetu.

Maoni

  1. Masangu Matondo Nzuzullima27/5/09 5:41 PM

    Bwaya; ukisoma "msahafu" wa Walter Rodney - How Europe Underdeveloped Africa - utaziona hoja nzito kuhusu jinsi Afrika ilivyosikinishwa na Ulaya. Na kama ulivyosema, ni kweli walitusikinisha nasi tukawatajirisha. Lakini tutatumia kisingizio hiki mpaka lini? Hata ufisadi, uzembe, ukosefu wa uongozi imara tuendelee tu kuwalaumu wao? Bill Cosby aliwasha moto hapa Marekani alipowaambia weusi wenzake kwamba wakati sasa ulikuwa umefika wa kuacha kuwalaumu wazungu kwa madhambi ya utumwa waliyowatendea na kujibidisha katika elimu na malezi bora ya watoto wao. Hata sisi nadhani wakati umeshafika wa kuacha kulaumu ukoloni kwa kila kitu. Matatizo yetu mengi ya leo ni "self-inflicted"

    Suala la lugha (kwa vile ndiyo uwanja wangu hasa) pamoja na mchakato mzima wa elimu yetu ni jambo la kusikitisha sana. Niligusia kidogo jambo hili katika makala yangu mojawapo katika gazeti la Kwanza Jamii na unaweza kuisoma hapa: http://matondo.blogspot.com/2009/04/tutatukuza-vya-wengine-na-kudharau-vya.html

    JibuFuta
  2. kamala Lutatinisibwa Lutabasibwa28/5/09 12:44 PM

    kwani wewe ni masikini? mimi sio!!!

    JibuFuta
  3. Albert Kissima28/5/09 8:20 PM

    Tanzania ni nchi tajiri saaaana! Wananchi wake tuliowengi ni masikini.

    Uzalendo babaaa! Uzalendo hakuna kabisa!

    Hata sisi wenyewe tunaukaribisha umasikini. Mtu anafanya kazi na kukusanya kiasi fulani cha pesa, anazitumia kwa starehe, kesho anaamka akiwa hana kitu.Anakwenda kutafuta tena na mchezo ni ule ule.

    Kanuni ya HIARI na LAZIMA mtu haijui kabisa.

    JibuFuta
  4. Unknown31/5/09 12:49 PM

    Mimi sina cha kuchangia hapa,ila tupo pamoja.

    JibuFuta
  5. fred katawa1/6/09 8:34 PM

    Bwaya sijakupata vizuri unaposema hali ni ile ile yaani ya leo na miaka 50 iliyopita.

    Mimi naona mabadiliko yapo tena makubwa.Miaka ya 60 nchi ilikuwa haina mafisadi lkn leo wamejaa tele.

    Nchi ilikuwa haina vibaka lkn leo kila unayekutana naye anaweza kuwa kibaka au tapeli.

    Kulikuwa na makanisa machache sana labda hayakuzidi kumi.Leo kila baada ya nyumba tatu kuna kanisa na yote yameleta habari za wokovu na upendo kutoka Israel ingawa waumini hawapendani wao kwa wao.

    Tuna ghala za mabomu ya kutosha toka nchi zilizoendelea.
    Nchi ina mashangingi ya bei kubwa yasiyopungua 800.

    Posho ya mbunge kutwa ni 135,000 na mshahara wa mwalimu kwa mwezi 130,000.

    Kiongozi mkuu anaweza akasafiri mara tatu kwa mwaka kwenda Ulaya na Marekani kumsalimu mkuu mwenzake huku akiongozana na watu wasiopungua ishirini,halafu bwaya unasema tuko pale pale?

    JibuFuta
  6. Serina6/6/09 8:48 PM

    Mzima Bwaya?

    Sijui mengi kuhusu Tanzania kwa hivyo sitaingilia mjadala wa umasikini :D
    Nitakalo sema ni kuhusu lugha... siku hizi 'globalization' imetufanya tusahau kidogo lugha zisizozungumuzwa na wengi... tunazidi kuwa kama jamii moja kubwa na inabidi kuelewana, tuwafuate wengi. Sio kumaanisha tusahau lugha zetu, ila afadhali kujifunza nyingi panapo uwezekano.
    Ni hayo tu.

    JibuFuta
  7. MARKUS MPANGALA10/6/09 1:24 PM

    Naam ndiyo maana naandaa kitabu, nimeshaandika muswada wangu tulieni niwe hai.

    SWALI: NCHI ZILIZOENDELEA MAANA YAKE NINI? NCHI ZINAZOENDELEAA MAANA YAKE NINI? KAMA ZIMEENDELEA KWANI WANAKWAMUA?

    JE AFRIKA ITAENDELEA? JE TUNAJUA KUNA MAENDELEAO YA VITU NA MAENDELEO YA WATU? KAMA POSHO NI MAENDELEO YA VITU, KWANINI WASILETE MAENDELEO YA WATU?

    JE AFRIKA HATUJAENDELEA?

    JibuFuta
  8. Yasinta Ngonyani17/6/09 4:48 PM

    Kaka Bwaya u mzima kwani sasa kimya kimezidi twakumiss.

    JibuFuta
  9. Sophie25/6/09 5:38 PM

    Nimependa maoni ya wadau,sababu nyingine ambayo nimekuwa nikiiona kwetu sisi huwa ni unyimi wa habari tulionao wenyewe kwa wenyewe.Ile tabia ya kutopenda kumfaidisha mwenzako imetufanya tubakie nyuma SANA. Mfano...utakuta mtu amefanikiwa ktk kitu fulani au nafanya kazi fulani ukimuuliza kafanya vipi au naifanyaje kazi hiyo atakupiga chenga mpaka utakata tamaa.Mpaka tukibadilisha mitazamo yetu vinginevyo wenzetu wataendelea kwenda Mars na sayari nyingine sie bado tunatambaa na kulaumu .

    JibuFuta

Chapisha Maoni

Zilisomwa zaidi wiki hii...

Maana ya Saikolojia na Nafasi Yake Katika Jamii -1

Picha
SAIKOLOJIA, neno lililotoholewa kutoka neno la kiingereza psychology, si elimu inayoeleweka sana katika jamii yetu. Asili ya 'psychology' ni neno 'psyche' lenye maana ya nafsi. Katika makala haya, tunasaili kwa ufupi maana ya saikolojia kama taaluma na kuonesha nafasi ya taaluma hiyo ngeni katika jamii yetu katika kutatua matatizo ya kijamii na hivyo kuharakisha juhudi za watu kujiletea maendeleo yetu.
Soma zaidi »»

Mambo Yanayoweza Kugusa Moyo wa Mwanamke-1

Picha
WANAUME wengi wanaamini wanawake, kwa kawaida, ‘wanapenda hela.’ Kwamba ukiweza kumhakikishia mwanamke 'uhakika wa kiuchumi' unakuwa umemaliza. Ingawa hatuwezi kupuuza ukweli kuwa uhakika wa 'kiuchumi' ni moja wapo ya mahitaji ya mwanamke, lakini si sahihi kuamini kuwa moyo wa mwanamke unaweza kuthamanishwa kwa fedha. Fikra hizi walizonazo wanaume [kuwa anachokihitaji mwanamke ni fedha] zimeleta matatizo mengi katika mahusiano na ndoa. Kwa mfano, wapo wanaume ambao baada ya kuhakikisha wenzi wao wamepata mahitaji ya msingi, basi wanawatelekeza kihisia. Hali hii husababisha upweke mkubwa kwa wanawake hawa wanaojikuta hawana mtu wa karibu kuwasikiliza isipokuwa vitu.
Soma zaidi »»

Tumia Mbinu Hizi Kuelewa Unachokisoma -3

Picha
PICHA: thesouthern.com Siku moja nikiwa kwenye maktaba ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, wanafunzi wa shahada za awali waliingia kufanya mtihani wa muhula wa mwisho wa masomo. Wakati wanaingia, mmoja wao alijigamba kwamba hiyo ndiyo ilikuwa mara yake ya kwanza kukanyaga maktaba tangu amejiunga na chuo hicho miaka mitatu iliyopita. Nilishangaa inawezekanaje mwanafunzi wa chuo kikuu kujisifia jambo la fedheha kama hilo.
Soma zaidi »»

Haiba ni nini?

Sipendi kutumia kiingereza kwa sababu kwanza ninadhani kiswahili kinanitosha kabisa kuelezea kile ninachotaka kusema. Hata hivyo najua pia matumizi ya kiswahili chetu hayajawa katika kiwango kile kilichokusudiwa. Kuna maneno mengi yasiyoeleweka vizuri katika kiswahili cha kitabuni. Moja wapo ya maneno hayo ni hili ninalolitumia leo hii. Haiba. Pengine niweke msisitizo kwa faida ya wale wasiolifahamu neno hili vizuri. Personality. Wengine wanasema maana ya hichi kinachoitwa personality ni utu kwa kiswahili. Ni bahati mbaya kwamba niliyakimbia masomo ya lugha siku nyingi. Ila nimejiridhisha kwamba haiba ndiyo tafsiri muafaka kabisa. Haiba ni nini? Watu wengine watafikiria tunazungumzia mwonekano wa mtu kimavazi. Lakini haiba ni neno pana zaidi ya mwonekano wa mtu kwa nje. Haiba ni jumla ya tabia za mtu zinazotokana na kile anachofikiri, anachopenda, anavyojichukulia yeye mwenyewe, anavyowachukulia watu wengine na kadhalika. Haya yote hujenga mwonekano wa mtu unaopimika (tabia) kama vi...
Soma zaidi »»

Ukuaji wa Kiakili na Kimwili kwa Mtoto wa Miaka 0 – 3

Picha
Katika makala haya, tunatazama kwa ufupi makuzi ya mtoto mwenye umri wa siku moja mpaka miezi 36. Tutaangalia mambo ya msingi yanayonesha ukuaji wa mtoto unavyoendelea katika maeneo makubwa manne; 1) ukuaji wa kimwili 2)  kiakili 3)  kimahusino na watu wengine na mwisho 4) kihisia. Kwa kawaida maeneo haya manne yanategemeana ili kumwezesha mtoto kukua kwa ujumla. Kwa mfano ili mtoto akue kimwili, anahitaji ukuaji wa akili ipasavyo ambayo nayo itaathiri namna anavyomudu hisia zake na hivyo kuhusiana na watu wengine. Kwa hiyo ni sawa tukisema hakuna ukuaji wa eneo moja usiotegemea eneo jingine.
Soma zaidi »»

Uislamu ulianza lini?

Picha
YAMEKUWEPO madai kwamba Uislam ulianza tangu kuumbwa kwa dunia. Na wapo watu wanaotuaminisha hayo. Ukweli ni kwamba Uislam ulianzishwa na Nabii Muhammad mwaka 622 BK huko Arabia. Kabla yake, dini zilizokuwepo zilikuwa ni Uyuda ambayo ni dini rasmi ya Wayahudi (Judaism) na Ukristo ambayo ni dini ya mataifa wasio Wayahudi ulioanza miaka kadhaa baada ya Yesu kuwa ameondoka mwaka 33BK. Yesu mwenyewe hakuanzisha Ukristo. Alisali katika misikiti ya Wayahudi. Masinagogi. Maelezo haya yana msingi wa kistoria na sio propaganda za kidini. Ndio ni propaganda kwa sababu dini zote zimekuwa na tabia ya kuonyesha kwamba zenyewe ndizo za kweli kuliko dini nyinginezo hata ikibidi kwa kuichezea historia. Na ni bahati mbaya kwamba Dini zimekuwa na tabia ya kufanana ya kuzima uwezo wa waumini wake kuhoji lolote kwa kuwajengea hofu ya kujitafutia laana. Qur’an inatupa maelezo yanayokinzana kuhusu lini hasa Uislamu ulianza. Baadhi ya mistari katika kitabu hicho zinadai kwamba ‘nabii’ Muhammad ndiye ...
Soma zaidi »»