Watu wanapata taswira gani wanapokutazama?

Binadamu anao uwezo wa kujenga taswira yake - namna anavyoonekana - kwa wengine kwa kadiri apendavyo awe. Binadamu anaweza kuamua kuonekana mtu wa heshima zake, ama hata kuonekana mtu asiye na heshima zake. Uamuzi wa kujenga taswira hiyo, self-image kwa msisitizo, uko mikononi mwake yeye mwenyewe.

Kwamba tunafikiri wengine wanatuchukuliaje ni suala la kujenga taswira zetu. Kwamba zaidi ya kule kujitathimini wenyewe, kujiangalia kwa macho yetu wenyewe, tunajaribu kujitazama kwa macho ya watu wengine. Tunajaribu kujifikiria kwa miwani ya wanaotuzunguka. Tukijiuliza swali kubwa: hivi huyu jamaa ananionaje hapo alipo? Self-image. Si tu kujiaminisha kuwa tu watu wa aina fulani kwa kutumia vigezo vyetu, bali kujaribu kurudusu, wengine wanatuonaje.

Hatuwezi kujifahamu sisi ni akina nani kwa kujiangalia kwa macho yetu wenyewe. Macho yetu hutudanganya na mara zote hutafuta kutupendelea. Macho yetu hutafuta kutufanya tujisikie vizuri kuhusu nafsi zetu. Hivyo, tunapotaka kujifahamu kwa usahihi, tunashauriwa kujitazama kwa macho ya watu wengine. Na kwa kadiri tunavyochangamana na watu wa aina mbalimbali, ndivyo tunavyojigundua sisi tu watu wa aina gani. Mtu anayejifungia mwenyewe, akifanya kila kila kipekeyake, inaaminika kuwa hawezi kujifahamu sawia.

Ili kuifahamu taswira yako, unajivika viatu vya anayekuangalia, unakuwa yeye haswa, halafu unajigeukia na kujaribu kujitazama ( kama vile unamwangalia mtu mwingine), ukijaribu kutathimini anavyokuona.

Taswira hiyo unayoipata, kwa macho ya mwingine, ndicho hicho tunachokiita self-image. Taswira amabyo huweza hubadilika kulingana na mtu anayekuangalia. Na mara nyingi, binadamu hujaribu kujenga taswira tofauti tofauti kulingana na hadhi ya huyo anayekuwa naye.

Kwa mfano, unapokuwa na mtu unayemheshimu, unaona ya kwamba utataka akuone katika namna fulani iliyo tofauti sana na ile ambayo utakuwa nayo uwapo na mtu usiyemthamini. Vijana hubadili self-image zao kwa wachumba ama rafiki zao. Wanafunzi kwa walimu wao. Waumini kwa viongozi wao wa dini. Watoto kwa wazazi wao. Wafanyakazi kwa makuu wao. Hiyo ni kuonyesha kuwa self-image zetu hubadilika badilika kulingana na mlengwa.

Hutokea yakafanyika makosa ukajikuta ukiwa na sura fulani kwa mtu asiyekusudiwa. Kwa mfano umefanya kituko ambacho, pamoja na kutokuwa kibaya, hakikupaswa kufanywa kwa mkubwa wako wa kazi ila kwa rafiki yako. Hapo unakuwa umeharibu sura yako, ama defacing kwa msisitizo.

Inapotokea imekuwa hivyo, huwa kuna juhudi za dharura ambazo huchukuliwa kutengeneza upya self-image yako. Watu wengine wanaita kujibaraguza. Kufanya fanya mambo fulani ili kuharibu uharibifu uliotokea kwa lengo la kuhakikisha kuwa ile sura ya mwanzo inabaki kuwa ilivyo.

lakini wapo watu wanaoamini kuwa tunapaswa kuwa na sura moja kwa watu wote. Kwao kujenga taswira inayobadilika badilika ni udhaifu. Kwamba sura unayokuwa nayo kwa watu fulani, uiendeleze hiyo hiyo kwa watu wa aina zote. Wewe una maoni gani?

Siku njema.

Maoni

  1. Bila jina8/2/08 5:48 PM

    Mkuu,
    umenikumbusha mbali sana,wakati nikiwa na nywele za msoko wengi walikimbia na kusema mvuta bangi,baada ya kukata nywele za msokoto wakasema nimeokoka na hii yote inatokana na taswira za watu.Kwasabau unapenda kusikiliza reggae na documentaries za reggae basi wanakimbilia na kujaza wanayo jua.Topic imetulia sana.

    RASTA HAPA.

    JibuFuta

Chapisha Maoni

Zilisomwa zaidi wiki hii...

Maana ya Saikolojia na Nafasi Yake Katika Jamii -1

Picha
SAIKOLOJIA, neno lililotoholewa kutoka neno la kiingereza psychology, si elimu inayoeleweka sana katika jamii yetu. Asili ya 'psychology' ni neno 'psyche' lenye maana ya nafsi. Katika makala haya, tunasaili kwa ufupi maana ya saikolojia kama taaluma na kuonesha nafasi ya taaluma hiyo ngeni katika jamii yetu katika kutatua matatizo ya kijamii na hivyo kuharakisha juhudi za watu kujiletea maendeleo yetu.
Soma zaidi »»

Mambo Yanayoweza Kugusa Moyo wa Mwanamke-1

Picha
WANAUME wengi wanaamini wanawake, kwa kawaida, ‘wanapenda hela.’ Kwamba ukiweza kumhakikishia mwanamke 'uhakika wa kiuchumi' unakuwa umemaliza. Ingawa hatuwezi kupuuza ukweli kuwa uhakika wa 'kiuchumi' ni moja wapo ya mahitaji ya mwanamke, lakini si sahihi kuamini kuwa moyo wa mwanamke unaweza kuthamanishwa kwa fedha. Fikra hizi walizonazo wanaume [kuwa anachokihitaji mwanamke ni fedha] zimeleta matatizo mengi katika mahusiano na ndoa. Kwa mfano, wapo wanaume ambao baada ya kuhakikisha wenzi wao wamepata mahitaji ya msingi, basi wanawatelekeza kihisia. Hali hii husababisha upweke mkubwa kwa wanawake hawa wanaojikuta hawana mtu wa karibu kuwasikiliza isipokuwa vitu.
Soma zaidi »»

Tumia Mbinu Hizi Kuelewa Unachokisoma -3

Picha
PICHA: thesouthern.com Siku moja nikiwa kwenye maktaba ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, wanafunzi wa shahada za awali waliingia kufanya mtihani wa muhula wa mwisho wa masomo. Wakati wanaingia, mmoja wao alijigamba kwamba hiyo ndiyo ilikuwa mara yake ya kwanza kukanyaga maktaba tangu amejiunga na chuo hicho miaka mitatu iliyopita. Nilishangaa inawezekanaje mwanafunzi wa chuo kikuu kujisifia jambo la fedheha kama hilo.
Soma zaidi »»

Haiba ni nini?

Sipendi kutumia kiingereza kwa sababu kwanza ninadhani kiswahili kinanitosha kabisa kuelezea kile ninachotaka kusema. Hata hivyo najua pia matumizi ya kiswahili chetu hayajawa katika kiwango kile kilichokusudiwa. Kuna maneno mengi yasiyoeleweka vizuri katika kiswahili cha kitabuni. Moja wapo ya maneno hayo ni hili ninalolitumia leo hii. Haiba. Pengine niweke msisitizo kwa faida ya wale wasiolifahamu neno hili vizuri. Personality. Wengine wanasema maana ya hichi kinachoitwa personality ni utu kwa kiswahili. Ni bahati mbaya kwamba niliyakimbia masomo ya lugha siku nyingi. Ila nimejiridhisha kwamba haiba ndiyo tafsiri muafaka kabisa. Haiba ni nini? Watu wengine watafikiria tunazungumzia mwonekano wa mtu kimavazi. Lakini haiba ni neno pana zaidi ya mwonekano wa mtu kwa nje. Haiba ni jumla ya tabia za mtu zinazotokana na kile anachofikiri, anachopenda, anavyojichukulia yeye mwenyewe, anavyowachukulia watu wengine na kadhalika. Haya yote hujenga mwonekano wa mtu unaopimika (tabia) kama vi...
Soma zaidi »»

Ukuaji wa Kiakili na Kimwili kwa Mtoto wa Miaka 0 – 3

Picha
Katika makala haya, tunatazama kwa ufupi makuzi ya mtoto mwenye umri wa siku moja mpaka miezi 36. Tutaangalia mambo ya msingi yanayonesha ukuaji wa mtoto unavyoendelea katika maeneo makubwa manne; 1) ukuaji wa kimwili 2)  kiakili 3)  kimahusino na watu wengine na mwisho 4) kihisia. Kwa kawaida maeneo haya manne yanategemeana ili kumwezesha mtoto kukua kwa ujumla. Kwa mfano ili mtoto akue kimwili, anahitaji ukuaji wa akili ipasavyo ambayo nayo itaathiri namna anavyomudu hisia zake na hivyo kuhusiana na watu wengine. Kwa hiyo ni sawa tukisema hakuna ukuaji wa eneo moja usiotegemea eneo jingine.
Soma zaidi »»

Uislamu ulianza lini?

Picha
YAMEKUWEPO madai kwamba Uislam ulianza tangu kuumbwa kwa dunia. Na wapo watu wanaotuaminisha hayo. Ukweli ni kwamba Uislam ulianzishwa na Nabii Muhammad mwaka 622 BK huko Arabia. Kabla yake, dini zilizokuwepo zilikuwa ni Uyuda ambayo ni dini rasmi ya Wayahudi (Judaism) na Ukristo ambayo ni dini ya mataifa wasio Wayahudi ulioanza miaka kadhaa baada ya Yesu kuwa ameondoka mwaka 33BK. Yesu mwenyewe hakuanzisha Ukristo. Alisali katika misikiti ya Wayahudi. Masinagogi. Maelezo haya yana msingi wa kistoria na sio propaganda za kidini. Ndio ni propaganda kwa sababu dini zote zimekuwa na tabia ya kuonyesha kwamba zenyewe ndizo za kweli kuliko dini nyinginezo hata ikibidi kwa kuichezea historia. Na ni bahati mbaya kwamba Dini zimekuwa na tabia ya kufanana ya kuzima uwezo wa waumini wake kuhoji lolote kwa kuwajengea hofu ya kujitafutia laana. Qur’an inatupa maelezo yanayokinzana kuhusu lini hasa Uislamu ulianza. Baadhi ya mistari katika kitabu hicho zinadai kwamba ‘nabii’ Muhammad ndiye ...
Soma zaidi »»